Vietnamese Folk Riddles collected and translated by Binh Tam

3 of 4,067

 

 

 

VIETNAMESE FOLK RIDDLES (CÂU ĐỐ DÂN GIAN VIỆT NAM) Collected and translated by Pham Van Binh (14) Inbox x Pham Van Binh (Binh Tam) Mar 19 (1 day ago) Turn off for: Vietnamese Part ten – Riddles  on other things Phần mười – Các câu đố khác 1. Because of you, I have to beat myself and for myself, I have to beat you        - What is it ? (Vì mày, tao phải đánh tao Vì tao, tao phải đánh mày, mày ơi                                                - Là việc gì ?) 2. As soon as coming into being, we had the same name But you stay on Earth while I fly to the sky I become rain drops Whereas you help people bind baskets as ties                                                             - What are they ? (Sinh ra ta đã cùng tên Anh ở dưới đất tôi lên trên trời Tôi thì thành hạt mưa rơi Anh buộc rổ rá giúp người làm dây                                                - Là những gì ?) 3. There are children but there is not the father There is a door but there is not a house As soon as the children grow up, the mother dies                                                               - What are they ? (Có con mà không có cha Có cửa mà không có nhà Đến ngày con lớn mẹ đà chết đi                                           - Là những gì ?) 4. The children often fly about While the mother just stays in one place But they rarely have a chance to play On the fifth day of a New Year Festival                                               - What are they ? (Con hay bay dạo Cái đậu một nơi Nhưng ít được chơi Mùng năm ngày Tết                        - Là những gì ?) 5. My house is black and my door is black, too There are thunderclaps on the top and glowing lamps from below     - What is it ? (Nhà đen lại đóng đố đen Trên thì sấm động, dưới thì đèn chong                                               - Là việc gì ?) 6. When going out, he walks among pennants and parasols And utters out only moans and complaint But he keeps his mouth shut when returning home In everyone’s blame and mock                                             - Who is he ?  (Đi thì cờ trước lọng sau Thở than toàn tiếng thương đau não nề Miệng câm như hến lúc về Mà sao lại để kẻ chê người cười                                              Là ai ?) 7. I never abandon you even in three successive sunny years But you abandon me when it rains in only one day                                                                - What is it ? (Nắng ba năm ta không bỏ bạn Mưa một ngày bạn lại bỏ ta                                      - Là gì ?) 8. You can see me even in three successive sunny years But I have to live far from you when it rains in only one hour From now on, we have to live in separation Even Heaven sheds tears much less you and I                                                            - What is it ? (Nắng ba năm chàng còn thấy thiếp Mưa một giờ thiếp phải xa chàng Từ nay chàng thiếp đôi đàng Trời còn đổ lệ chứa chan thay là                                            - Là gì ?) 9. They came into being as two brothers To make one another honourable in life They always live together in sunny days But whenever it rains, they at once abandon each other                                                                    - What is it ? (Sinh ra anh trước em sau Để làm danh giá với nhau ở đời Nắng nôi một bước không rời Đến lúc mưa gió lại lơi nhau cùng                                                 - Là gì ?) 10. From time immemorial up to now It never sinks in the water It never burns in the fire It never breaks by chopping or splits by breaking                                                                   - What is it ? (Thiên cổ vạn kim Bỏ xuống nước không chìm Bỏ vô than không cháy Chặt không gãy, bẻ không đứt                                             - Là gì ?) 11. He holds the horse’s mane While he is counting the joints on its backbone                                                                 - What is it ? (Tay cầm bờm ngựa Mắt đếm sống lưng                        - Là việc gì ?) 12. I appear only in the light So nobody can see me in darkness When you sit, I also sit down When you move, I also move without any invitation                                                              - What is it ? (Sáng đến thì mới hiện ra Nếu trong bóng tối đố mà thấy tôi Bạn ngồi thì tôi cũng ngồi Bạn đi chẳng đợi bạn mời cũng đi                                               - Là gì ?) 13. It is as long as a stride but one can’t get away from it                                                                   - What is it ? (Bằng một bước mà bước không ra                                                     - Là gì ?) 14. It can be seen but can’t be taken hold of                                                     - What is it ? (Vật thì thấy mà lấy không được                                                 - Là gì ?) 15. It is called a bell in mockery One says it’s a potato but why does it have two ears ? One intends to call it a water melon but it doesn’t have a stalk One wants to call it a lime-pot but it doesn’t have a handle Sometimes ones embraces it for thinking that it is a coconut Sometimes ones intends to eat it for thinking that it is a grape                                                                    - Who is he ? (Chuông mõ nhà ai khéo mỉa mai Củ khoai sao lại có hai tai ? Rắp kêu dưa hấu hiềm không cuống Muốn nói bình vôi lại thiếu quai Khi tưởng sọ dừa ôm ấp dữ Lúc ngờ trái bưởi hỏi han xơi                                         - Là gì ?) 16. People, don’t have the heart to be dubious about us For this man’s wife’s younger brother is my husband’s uncle                                                                            - Who is he ? (Ai ơi chớ nghi mà tội Em vợ ông này là cậu ruột chồng tôi                                                 - Là ai ?) 17. People concentrate their eyes to one spot And they can see one hero only                                             Who is he ?                                                                                                 (Thiên hạ đổ dồn hai mắt lại Anh hùng chỉ có một người thôi                                           - Là ai ? 18. When his feet are not exposed at the lower side, his head is exposed at the upper side When his head is not exposed at the upper side, his feet are exposed at the lower side When he bends his back and folds his leggs up Both his head and feet will not be exposed any longer                                                                 - Who is he ?                                                                                                                         (Thượng thò hạ bất thò Hạ thò thượng bất thò Lưng uốn chân co Thượng hạ giai bất thò lò                                     - Là ai ?) 19. It has a head and a tail but it doesn’t have a body                                                              - Who is he ? (Có đầu có đuôi mà không có khúc giữa                                                        - Là ai ?) 20. He is as big as a a bundle of firewood Hiding himself by the pond’s edge So that dogs bark noisily                       - Who is he ? (Vừa bằng bó củi Thui lủi bờ ao Chó cắn lao xao                   - Là ai ?) 21. I am the first diner but I dine only remaining food Though I have to work hard to serve kings and lords everyday                                                                            - What is it ? (Tôi ăn trước tôi lại ăn thừa Ngày ngày giúp chúa hầu vua nhọc nhằn                                                       - Là gì ?) 22. They are little boats With a red-painted bow Sailing to the boundless sea While flags are waving all around They hold military excercises by day and have a review at night                                                                               - What is it ? (Chiếc thuyền nho nhỏ Mũi đỏ sơn son Chèo ra giữa bể nước non dầm dề Nghênh ngang cờ phất bốn bề Ngày thời tập trận tối về điểm quân                                                 - Là việc gì ?) 23. They dive to the water world and stay there for three days After a good bath, they come back the land world And then they stay in a bed covered tightly with nets and curtains But they intend to go out when their hair has turned white                                                                             - What is it ? (Ba ngày lặn xuống thủy cung Tắm mát vẫy vùng rồi lên thượng gian Lên rồi phủ trướng vây màn Khi mô đầu bạc lại toan ra ngoài                                            - Là việc gì ?) 24. The general and his counsellor concentrate troops To attack the citadel surrounded by water This battle will show a hero Who can occupy the country                                - What is it ? (Hai ông tướng sĩ đề binh Đem quân ra đánh giữa thành giang đô Trận này mới biết giang hồ Đem quân ra lấy cơ đồ nước non                                             - Là việc gì ?) 25. He is tied and beaten And then left hungry for one day Next day he is exiled under another name                                                  - What is it ? (Đập đập trói trói Nhịn đói một ngày Ngày mai đi đày đặt cho tên khác                                                - Là việc gì ?) 26. It is a house on four shaking stilts With a thief lying in wait aside                                   - What is it ? (Nhà rường bốn cột rung rinh Có thằng ăn trộm đứng rình một bên                                                   - Là việc gì ?) 27. Ater building a high citadel with strong ramparts One throws a basket of jewels into the cave There is a round hole in the cave With a gentleman lulling his baby inside                                                   - What is it ? (Xây thành đắp lũy cho cao Tay bưng thúng ngọc đổ vào trong hang Trong hang có lỗ tròn trong Được người quân tử ru con hời hời                                                   - Là việc gì ?) 28. He stands with a stoop to look into the gap He eats much and then stands with a stoop again                                                               - What is it ? (Khom khom mà dòm kẽ nẻ Ăn cho thật khỏe rồi lại khom khom                                                  - Là việc gì ?) 29. The snake crawls into the rock slope The maize flour runs out again                                     - What is it ? (Rắn chui vào sườn đá Mèn mén lại chảy ra                              - Là việc gì ?) 30. They are in green clothes After going a round They are in white clothes                           - What is it ? (Mặc áo xanh Đi quanh một vòng Lại mặc áo trắng                    - Là việc gì ?) 31. The rive is perfectly round And the water spreads its cold out Mr Bich builds a bridge to visit Mr Bo                                                - What is it ? (Sông tròn vành vạnh Nước lạnh xông hơi Bắc cầu ông Bịch sang chơi ông bồ                                                 - Là việc gì ?) 32. Three thin men carry a queen While gunshots are heard everywhere and storks fly up with a cascading noise               - What is it ? (Ba ông lỏng khỏng cõng bà đế vương Súng bắn tứ phương, cò bay rào rạt                                                  - Là việc gì ?) 33. Thousands of common folks stay on one hundred planks Those who are naked will crawl through the gaps                                                                - What is it ? (Một trăm tấm ván, một vạn thằng dân Thằng nào cởi trần, thằng ấy chui lọt                                                     - Là việc gì ?) 34. Two men together slap one guy They pull him back and forth throughout the night                                                                    - What is it ? (Hai ông mà vả một thằng Kéo đi kéo lại lằng nhằng suốt đêm                                                 - Là việc gì ?) 35. The boat is made of porcelain and the paddles are made of bamboo Our troops on the boat are urged to rush into the mountain’s cave         - What is it ? (Thuyền sứ, chèo tre Hô quân ta cùng xông vào hang đá                                                  - Là việc gì ?) 36. The firewood is put on fire at the stream And the smoke comes out of the mountain top                                                    - What is it ? (Đốt củi ở dòng suối Hơi bốc lên đỉnh núi                         - Là việc gì ?) 37. If the fire and the water can contact together And the waves can rise up, the dragon has to puff out clouds                                                                            - What is it ? (Muốn cho thủy hỏa giao thông Ba đào sóng lượn thì rồng phun mây                                                      - Là gì ?) 38. He gets the light from the Kitchen God to burn the Monk’s head So that the Thunderer roars and the Dragon flies on and off                                                                     - What is it ? (Xin lửa ông táo, đốt đầu ông sư Sấm động ù ù, rồng bay phấp phới                                                - Là việc gì ?) 39. Her back is perfectly round and her buttocks look nice After touching them a while, he puts his “thing” into her “thing” at once The water meets the fire so it boils away noisily The female and male essences mix together bring the most pleasant feeling to the participants                                          - What is it ?  (Lưng tròn vành vạnh, đít bảnh bao Mân mân mó mó đút ngay vào Thủy hỏa tương giao sôi sình sịch Âm dương nhị khí sướng làm sao                                                - Là việc gì ?) 40. For thousands of years  You have existed in the sky But you are still considered as a little boy Do you feel sad, dear ?                      - Who is he ? (Có mặt trên trời Bao nhiêu năm rồi Vẫn bị gọi chú Buồn không chú ơi                           - Là ai ?) 41. I am also a wave But I don’t move up and down If I were absent a day People would feel deaf and blind, dear !                                                - What is it ? (Tôi cũng là sóng Mà không nhấp nhô Vắng tôi một bữa Bạn ơi mịt mù                     - Là gì ?) 42. Grass grows densely around its hole A man kneels down to put his hand into the hole to catch it But he is afraid of its two pincers So he puts his hand out but its pincers has pressed his hand so hard that he has to cry : “Heavens ! Help !”                                                    - What is it ? (Hai bên cỏ mọc xanh rì Quì hông chống gối mi thì thò vô Thò vô thì sợ hai còng Rút ra cái đốp thì mồm á cha                                       - Là việc gì ?) 43. I hold a crescent-shaped tool swaggeringly To serve my lord by renewing the borderlines                                                           - What is it ?  (Tay cầm bán nguyệt xênh xang